Rumia Janowo

Opis ogólny
Opis ogólny: Stacja pełni rolę przystanku. Budynek dróżnika, w którym w latach 80 znajdowały się kasy biletowe został zburzony 17 - 18 maja 2005 (info: Robert Chrzanowski, 2005-05-21) Kasa nie jest czynna całą dobę. (info: Bartek Jaszczur, 2005-08-25) DANIEL NACZK.”Kolej w Rumi”.Rumia to ponad czterdziestotysięczne miasto położone na terenie Pradoliny Kaszubskiej w województwie pomorskim. Usytuowane przy trasie międzynarodowej (droga nr 6), łączącej Gdańsk ze Szczecinem, od wschodu graniczące z Gdynią, od zachodu z Redą. Dzisiejsze miasto skupia w swych granicach pięć dawnych osad wiejskich: Rumię, Zagórze, Białą Rzekę, Szmeltę, Janowo i kilka zapomnianych już dziś przysiółków. Istotne zmiany w życiu gospodarczym Rumi i Zagórza poczyniło włączenie obu wsi w obręb pruskiej sieci kolejowej. Dokonało się to za sprawą oddanej do użytku w latach 1869-1870 tzw. Kolei Pomorskiej z Koszalina do Gdańska, która wkrótce zapewniła kolejowe połączenie Gdańska ze Szczecinem. W dniu 16.10.1866 roku odbyło się zebranie właścicieli gruntów w Rumi, Ludwikowie, Białej Rzece i Krępcu, przez które to miała przebiegać linia kolejowa, poświęcone sprawie odszkodowań za wywłaszczone grunty. 24 kwietnia 1867 roku Towarzystwu Kolei Berlińsko – Szczecińskiej przyznano koncesję na budowę odcinka ze Słupska do Gdańska, a wiosną 1869 roku przystąpiono do pierwszych wywłaszczeń i wykupu gruntów. W czerwcu 1869 roku na terenie Rumi i Janowa przystąpiono do prac budowlanych, rozpoczynając je od Białej Rzeki i Zagórza, zgodnie z przebiegiem linii z zachodu na wschód. Rozbudowa infrastruktury kolejowej dotyczyła zarówno samego toru, jak i mostów oraz strażnic kolejowych (Bahnwärterhaus), zlokalizowanych wzdłuż toru. Tym ostatnim warto się bliżej przyjrzeć. W opracowaniu Krzysztofa Labuddy czytamy: „Powstawały one na skrzyżowaniach z drogami kołowymi lub też dodatkowo pomiędzy strażnicami przejazdowymi – wówczas pełniły rolę posterunków odstępowych lub też siedziby pracowników torowych, odpowiedzialnych za dany odcinek linii. Ujednolicony budynek strażnicy składał się z części służbowej, większej części mieszkalnej i części gospodarczej, w formie przybudówki mieszczącej chlew oraz ustęp”( K. Labudda, „Dzieje kolei w Rumi”, „Świat Kolei” 2004, nr 10, s.22-23.). Na obszarze obecnej Rumi wybudowano pięć tego rodzaju obiektów, do dziś zachowały się trzy budowle. Pierwszą jest strażnica nr 231 na terenie dawnego Ludwikowa, przy skrzyżowaniu z obecną ulicą Mazurską, kolejną o numerze 232 wybudowano w Białej Rzece (skrzyżowanie z ulicą Zbychowską), strażnica nr 233 mieści się w Zagórzu (ul. Towarowa 17, nr 234 w Janowie przy ulicy Sobieskiego, nr 235 w Krępcu (granica miasta Rumi i Gdyni – obecnie nie istnieją strażnice usytuowane niegdyś w Białej Rzece i Rumi-Janowie. Budynki te stanowią ciekawy przykład XIX-wiecznego budownictwa kolejowego, wznoszone z cegły ,otynkowane w późniejszych latach, nierzadko posiadały zdobnicze detale architektoniczne, których ślady można było dostrzec na zrujnowanym obiekcie w Janowie, tuż przy przystanku kolejowym. (Dnia 14.05.2005 roku obiekt rozebrany!). Drewniane zdobienie krawędzi dachowej odpowiadało gustom ówczesnej architektury, zarówno kolejowych budynków stacyjnych, jak i powszechnej manierze zdobienia domostw wiejskich, małomiasteczkowych. Niestety janowski zabytek nie podlegał ochronie konserwatorskiej i niszczał w zastraszającym tempie. Pozostałe trzy budynki dawnych strażnic służą obecnie jako domy mieszkalne. Oficjalne otwarcie kolei nastąpiło 1.09.1870 roku, jednakże na terenie dzisiejszej Rumi, w żadnej z dawnych wsi nie otworzono stacji kolejowej. Dopiero 10.12.1880 roku otwarto przystanek osobowy Rahmel (Rumia), na którym zatrzymywały się pociągi osobowe i pospieszne. Po roku 1891r. (dekretem Dyrekcji Królewskiej Kolei Wschodniej w Bydgoszczy) przystąpiono do prac projektowych nad zagospodarowaniem zagórskich terenów kolejowych. Na początku 1907 roku zmieniono plany i ruszyła budowa nowej stacji kolejowej, rozbudowa torów i placów ładunkowych, placu składowego drewna i rampy załadunkowej. W sąsiedztwie stacji wybudowano piętrowy budynek mieszkalny z czerwonej cegły przeznaczony dla pracowników kolei i zabudowania gospodarcze. Obiekt istnieje do dziś (ul. Towarowa13.) W bliskiej odległości znajdowała się również karczma. Oddana do użytku otrzymała nazwę Rahmel-Sagorsch (Rumia-Zagórze). Przedsiębiorstwo Ostdeutsche Kalkmergelwerke G.m.b.H z Gdańska z położonym w pobliżu stacji zakładem produkcyjnym, doprowadziło do poprowadzenia na teren fabryczny kolejki wąskotorowej. Zachował się budynek dawnego przedsiębiorstwa, dziś dom mieszkalny przy ulicy Morskiej. Ciekawy architektonicznie budynek stacji Rahmel-Sagorsch, którego budowa wiosną 1916 roku została zakończona, nie dotrwał do naszych czasów, wysadzili go Niemcy w dniu 12.03.1945 roku . Wiadukt drogowy w Janowie również uległ zniszczeniu. Obiekt ten zbudowano w 1908 roku, miał on konstrukcję ze zbrojnego betonu, wiadukt łukowy z jezdnią u góry. Projekt sięgający jeszcze 1869 roku (kładka dla pieszych) zrealizowała firma Grabower Cementstein-Fabrik „COMET” G.m.b.H. ze Szczecina za kwotę 7925 marek. W 1981 roku oddano do użytku kładkę dla pieszych nad przystankiem w Rumi-Janowie, którą wybudowano na miejscu dawnego wiaduktu drogowego, zachowały się dwa nasypy ziemne, na których usytuowany był dawny obiekt. W końcu 1934 roku Towarzystwo Budowy i Eksploatacji Mieszkań dla Pracowników Kolejowych wybudowało osiedle, składające się z 34 bliźniaczych domków wolnostojących, mieszczących po dwa mieszkania i posiadających użytkowe poddasze. Domy posiadały własne działki i wybudowane obok nich zabudowania gospodarcze. Osiedle zwane Osadą Kolejową zachowało się do dziś, niektóre domy znacznie przebudowano, ale całość stanowi ciekawy zabytek architektoniczno-przestrzenny, który wyraźnie kontrastuje z rozciągającym się ku północy osiedlem – nader chaotycznie zaplanowanym blokowiskiem Obecny dworzec rumski to relikt socrealistycznej architektury,oddany do użytku w 1960 roku.Obiekt wymaga pilnego remontu i modernizacji.Z ważniejszych budowli powojennych,związanych z koleją,należy wymienić wiadukt drogowy,który zastąpił dawny przejazd kolejowy przy ulicy Towarowej,likwidując tym samym szereg niebezpieczeństw i dokuczliwości.Innym ważnym powodem była konieczność przecięcia szlaku kolejowego przez drogę krajową nr 6(Gdańsk-Szczecin)w sposób adekwatny do natężenia ruchu,oraz intensywna eksploatacja kopalni kruszywa,która znajdowała się w sąsiedztwie stacji.Prace nad wiaduktem rozpoczęto w 1969 roku,dnia 16.12.1970 roku oddano go do użytku.Warto też wspomnieć,że w 1976 roku nastąpiła na obszarze Rumi tzw.unifikacja napięcia(termin Andrzeja Sadłowskiego),czyli przejście z systemu zasilania prądem o napięciu 800 V na 3000 V,co pozwoliło na kursowanie pociągów elektrycznych typu EN – 57. Z zabytków kolejnictwa na obszarze obecnej Rumi należy wymienić jeszcze dwie nastawnie, których budowę planowano już w 1947 roku w związku z otwarciem połączenia kolejowego Rumia Zagórze – Gdynia Port Oksywie. Zwiększenie się ruchu kolejowego i kolejne rozbudowy torowiska doprowadziły do konieczności zbudowania dwóch nastawni mechanicznych, z których kierowano by ruchem pociągów w obrębie stacji. Według niemieckich projektów z 1947 roku wybudowano dwa piętrowe budynki od strony Gdyni Chyloni nastawnię dysponującą – RG , od strony Redy nastawnię wykonawczą Rz. Budynki oddano do użytku w grudniu 1952 roku. Warto jednak dodać, iż w obrębie nastawni Rz już od 1916 roku istniała nastawnia (Rw, Rz), która dotrwała do czasów powojennych. Budynki nastawni istnieją (obecnie nastawnia Rz to Rm1, a RG-Rm), a ich stan techniczny jest w pełni zadowalający. Ciekawostką jest,że na początku XX wieku planowano doprowadzenie bocznicy kolejowej do powstającego w Rumi lotniska,tor miał biegnąć wzdłuż ulicy Żwirki i Wigury.Wykonano wstępne roboty ziemne,które dziś są częściowo czytelne w postaci szerszego nasypu (podtorze) w początkowym odcinku tej ulicy (podaję za Sadłowskim).Źródła:”Zarys dziejów Rumi’’ Praca zbiorowa pod red. J. Banacha, Toruń 1994,s.150;A. Sadłowski,”Historia Kolei”,(w)”Kroniki Rumskie”,rok 1997/1998,pod red.P.Skórzyńskiego,Rumia 2000;”Dzieje Rumi”- strona internetowa A.Sadłowskiego.DANIEL NACZK. (info: Daniel Naczk, 10-03-2010)

Opis ogólny

Opis ogólny: Stacja pełni rolę przystanku.

Budynek dróżnika, w którym w latach 80 znajdowały się kasy biletowe został zburzony 17 - 18 maja 2005 (info: Robert Chrzanowski, 2005-05-21)

Kasa nie jest czynna całą dobę. (info: Bartek Jaszczur, 2005-08-25)

DANIEL NACZK.”Kolej w Rumi”.Rumia to ponad czterdziestotysięczne miasto położone na terenie Pradoliny Kaszubskiej w województwie pomorskim. Usytuowane przy trasie międzynarodowej (droga nr 6), łączącej Gdańsk ze Szczecinem, od wschodu graniczące z Gdynią, od zachodu z Redą.

Dzisiejsze miasto skupia w swych granicach pięć dawnych osad wiejskich: Rumię, Zagórze, Białą Rzekę, Szmeltę, Janowo i kilka zapomnianych już dziś przysiółków. Istotne zmiany w życiu gospodarczym Rumi i Zagórza poczyniło włączenie obu wsi w obręb pruskiej sieci kolejowej. Dokonało się to za sprawą oddanej do użytku w latach 1869-1870 tzw. Kolei Pomorskiej z Koszalina do Gdańska, która wkrótce zapewniła kolejowe połączenie Gdańska ze Szczecinem. W dniu 16.10.1866 roku odbyło się zebranie właścicieli gruntów w Rumi, Ludwikowie, Białej Rzece i Krępcu, przez które to miała przebiegać linia kolejowa, poświęcone sprawie odszkodowań za wywłaszczone grunty. 24 kwietnia 1867 roku Towarzystwu Kolei Berlińsko – Szczecińskiej przyznano koncesję na budowę odcinka ze Słupska do Gdańska, a wiosną 1869 roku przystąpiono do pierwszych wywłaszczeń i wykupu gruntów. W czerwcu 1869 roku na terenie Rumi i Janowa przystąpiono do prac budowlanych, rozpoczynając je od Białej Rzeki i Zagórza, zgodnie z przebiegiem linii z zachodu na wschód. Rozbudowa infrastruktury kolejowej dotyczyła zarówno samego toru, jak i mostów oraz strażnic kolejowych (Bahnwärterhaus), zlokalizowanych wzdłuż toru. Tym ostatnim warto się bliżej przyjrzeć.

W opracowaniu Krzysztofa Labuddy czytamy: „Powstawały one na skrzyżowaniach z drogami kołowymi lub też dodatkowo pomiędzy strażnicami przejazdowymi – wówczas pełniły rolę posterunków odstępowych lub też siedziby pracowników torowych, odpowiedzialnych za dany odcinek linii. Ujednolicony budynek strażnicy składał się z części służbowej, większej części mieszkalnej i części gospodarczej, w formie przybudówki mieszczącej chlew oraz ustęp”( K. Labudda, „Dzieje kolei w Rumi”, „Świat Kolei” 2004, nr 10, s.22-23.).

Na obszarze obecnej Rumi wybudowano pięć tego rodzaju obiektów, do dziś zachowały się trzy budowle. Pierwszą jest strażnica nr 231 na terenie dawnego Ludwikowa, przy skrzyżowaniu z obecną ulicą Mazurską, kolejną o numerze 232 wybudowano w Białej Rzece (skrzyżowanie z ulicą Zbychowską), strażnica nr 233 mieści się w Zagórzu (ul. Towarowa 17, nr 234 w Janowie przy ulicy Sobieskiego, nr 235 w Krępcu (granica miasta Rumi i Gdyni – obecnie nie istnieją strażnice usytuowane niegdyś w Białej Rzece i Rumi-Janowie. Budynki te stanowią ciekawy przykład XIX-wiecznego budownictwa kolejowego, wznoszone z cegły ,otynkowane w późniejszych latach, nierzadko posiadały zdobnicze detale architektoniczne, których ślady można było dostrzec na zrujnowanym obiekcie w Janowie, tuż przy przystanku kolejowym. (Dnia 14.05.2005 roku obiekt rozebrany!).

Drewniane zdobienie krawędzi dachowej odpowiadało gustom ówczesnej architektury, zarówno kolejowych budynków stacyjnych, jak i powszechnej manierze zdobienia domostw wiejskich, małomiasteczkowych. Niestety janowski zabytek nie podlegał ochronie konserwatorskiej i niszczał w zastraszającym tempie. Pozostałe trzy budynki dawnych strażnic służą obecnie jako domy mieszkalne.

Oficjalne otwarcie kolei nastąpiło 1.09.1870 roku, jednakże na terenie dzisiejszej Rumi, w żadnej z dawnych wsi nie otworzono stacji kolejowej. Dopiero 10.12.1880 roku otwarto przystanek osobowy Rahmel (Rumia), na którym zatrzymywały się pociągi osobowe i pospieszne. Po roku 1891r. (dekretem Dyrekcji Królewskiej Kolei Wschodniej w Bydgoszczy) przystąpiono do prac projektowych nad zagospodarowaniem zagórskich terenów kolejowych. Na początku 1907 roku zmieniono plany i ruszyła budowa nowej stacji kolejowej, rozbudowa torów i placów ładunkowych, placu składowego drewna i rampy załadunkowej. W sąsiedztwie stacji wybudowano piętrowy budynek mieszkalny z czerwonej cegły przeznaczony dla pracowników kolei i zabudowania gospodarcze. Obiekt istnieje do dziś (ul. Towarowa13.) W bliskiej odległości znajdowała się również karczma. Oddana do użytku otrzymała nazwę Rahmel-Sagorsch (Rumia-Zagórze).

Przedsiębiorstwo Ostdeutsche Kalkmergelwerke G.m.b.H z Gdańska z położonym w pobliżu stacji zakładem produkcyjnym, doprowadziło do poprowadzenia na teren fabryczny kolejki wąskotorowej. Zachował się budynek dawnego przedsiębiorstwa, dziś dom mieszkalny przy ulicy Morskiej.

Ciekawy architektonicznie budynek stacji Rahmel-Sagorsch, którego budowa wiosną 1916 roku została zakończona, nie dotrwał do naszych czasów, wysadzili go Niemcy w dniu 12.03.1945 roku . Wiadukt drogowy w Janowie również uległ zniszczeniu. Obiekt ten zbudowano w 1908 roku, miał on konstrukcję ze zbrojnego betonu, wiadukt łukowy z jezdnią u góry. Projekt sięgający jeszcze 1869 roku (kładka dla pieszych) zrealizowała firma Grabower Cementstein-Fabrik „COMET” G.m.b.H. ze Szczecina za kwotę 7925 marek. W 1981 roku oddano do użytku kładkę dla pieszych nad przystankiem w Rumi-Janowie, którą wybudowano na miejscu dawnego wiaduktu drogowego, zachowały się dwa nasypy ziemne, na których usytuowany był dawny obiekt.

W końcu 1934 roku Towarzystwo Budowy i Eksploatacji Mieszkań dla Pracowników Kolejowych wybudowało osiedle, składające się z 34 bliźniaczych domków wolnostojących, mieszczących po dwa mieszkania i posiadających użytkowe poddasze. Domy posiadały własne działki i wybudowane obok nich zabudowania gospodarcze. Osiedle zwane Osadą Kolejową zachowało się do dziś, niektóre domy znacznie przebudowano, ale całość stanowi ciekawy zabytek architektoniczno-przestrzenny, który wyraźnie kontrastuje z rozciągającym się ku północy osiedlem – nader chaotycznie zaplanowanym blokowiskiem Obecny dworzec rumski to relikt socrealistycznej architektury,oddany do użytku w 1960 roku.Obiekt wymaga pilnego remontu i modernizacji.Z ważniejszych budowli powojennych,związanych z koleją,należy wymienić wiadukt drogowy,który zastąpił dawny przejazd kolejowy przy ulicy Towarowej,likwidując tym samym szereg niebezpieczeństw i dokuczliwości.Innym ważnym powodem była konieczność przecięcia szlaku kolejowego przez drogę krajową nr 6(Gdańsk-Szczecin)w sposób adekwatny do natężenia ruchu,oraz intensywna eksploatacja kopalni kruszywa,która znajdowała się w sąsiedztwie stacji.Prace nad wiaduktem rozpoczęto w 1969 roku,dnia 16.12.1970 roku oddano go do użytku.Warto też wspomnieć,że w 1976 roku nastąpiła na obszarze Rumi tzw.unifikacja napięcia(termin Andrzeja Sadłowskiego),czyli przejście z systemu zasilania prądem o napięciu 800 V na 3000 V,co pozwoliło na kursowanie pociągów elektrycznych typu EN – 57.

Z zabytków kolejnictwa na obszarze obecnej Rumi należy wymienić jeszcze dwie nastawnie, których budowę planowano już w 1947 roku w związku z otwarciem połączenia kolejowego Rumia Zagórze – Gdynia Port Oksywie. Zwiększenie się ruchu kolejowego i kolejne rozbudowy torowiska doprowadziły do konieczności zbudowania dwóch nastawni mechanicznych, z których kierowano by ruchem pociągów w obrębie stacji. Według niemieckich projektów z 1947 roku wybudowano dwa piętrowe budynki od strony Gdyni Chyloni nastawnię dysponującą – RG , od strony Redy nastawnię wykonawczą Rz. Budynki oddano do użytku w grudniu 1952 roku. Warto jednak dodać, iż w obrębie nastawni Rz już od 1916 roku istniała nastawnia (Rw, Rz), która dotrwała do czasów powojennych. Budynki nastawni istnieją (obecnie nastawnia Rz to Rm1, a RG-Rm), a ich stan techniczny jest w pełni zadowalający. Ciekawostką jest,że na początku XX wieku planowano doprowadzenie bocznicy kolejowej do powstającego w Rumi lotniska,tor miał biegnąć wzdłuż ulicy Żwirki i Wigury.Wykonano wstępne roboty ziemne,które dziś są częściowo czytelne w postaci szerszego nasypu (podtorze) w początkowym odcinku tej ulicy (podaję za Sadłowskim).Źródła:”Zarys dziejów Rumi’’ Praca zbiorowa pod red. J. Banacha, Toruń 1994,s.150;A. Sadłowski,”Historia Kolei”,(w)”Kroniki Rumskie”,rok 1997/1998,pod red.P.Skórzyńskiego,Rumia 2000;”Dzieje Rumi”- strona internetowa A.Sadłowskiego.DANIEL NACZK.

(info: Daniel Naczk, 10-03-2010)

Dane tabelaryczne
Województwo:		pomorskie
dodatkowe tory:		nie ma i nie było
budynki dworcowe:		był, ale już nie istnieje
budynki obsługi taboru:		nie ma i nie było
zadaszenie peronów:		wiata nad peronem
semafory:		świetlne
dojście na perony (przejścia nad i podziemne, windy…):		Przejście podziemne: nie ma i nie było Przejście nadziemne: czynne Windy: czynne
kasa/biletomat:		Kasa biletowa: zlikwidowana Biletomat: czynny
nastawnie, strażnice, posterunki:
wieża wodna:		nie ma i nie było
perony:		Perony: 1 Krawędzie peronowe: 2
kody:		IBNR:5539
informacja pasażerska:		Dynamiczna: wyświetlacze peronowe, megafony i zegary Statyczna: gabloty, tablice informacyjne, tablice peronowe

Bibliografia i odnośniki zewnętrzne
https://rumia.eu/historia-przystanku-kolejowego-w-rumi-janowie-173 - kompilacja danych o charakterze popularyzatorskim.

Linie przechodzące przez stację
[Pokaż/ukryj poza zasięgiem]
		Gdańsk Główny – Stargard (202)
	30,262	Gdańsk Główny – Rumia (250)

Stan linii « Pokaż/ukryj
	ruch pasażerski i towarowy
	ruch towarowy i pasażerski sezonowy
	ruch towarowy i pasażerski weekendowy
	ruch towarowy i turystyczny
	ruch pasażerski
	ruch towarowy
	ruch pasażerski sezonowy
	ruch pasażerski weekendowy
	ruch turystyczny
	ruch drezynowy
	nieczynna
	nieprzejezdna
	rozebrana, zmienione przeznaczenie
	rozebrana
	w budowie/nie ukończona
	projektowana/nie zrealizowana
	brak danych
	odcinek jeszcze nie powstał
	linia wielotorowa
\|	linia zelektryfikowana
Nazwa	punkt czynny
Nazwa	punkt nieczynny
Nazwa	punkt zlikwidowany
	węzeł lub odejście torów
	galeria

Znajdź stacje w pobliżu

Jeżeli masz jakieś materiały, które powinny Twoim zdaniem znaleźć się na tej stronie - wyślij je do nas.
Uzupełnij dane | Napisz email do redakcji | Jak dodać nowe zdjęcia?

Komentarze: ⇵

Sekcja komentarzy służy wymianie informacji, poglądów, oraz innych informacji pomiędzy użytkownikami Bazy. Prezentowane tutaj wypowiedzi należą bezpośrednio do ich autorów i nie stanowią treści informacyjnej tej strony.

Ogólnopolska Baza Kolejowa

Rumia Janowo

Komentarze: ⇵

Trwa zapis, proszę czekać...