Rumia Janowo

Opis ogólny
Opis ogólny: Stacja pełni rolę przystanku. Budynek dróżnika, w którym w latach 80 znajdowały się kasy biletowe został zburzony 17 - 18 maja 2005 (info: Robert Chrzanowski, 2005-05-21) Kasa nie jest czynna całą dobę. (info: Bartek Jaszczur, 2005-08-25) DANIEL NACZK.”Kolej w Rumi”.Rumia to ponad czterdziestotysięczne miasto położone na terenie Pradoliny Kaszubskiej w województwie pomorskim. Usytuowane przy trasie międzynarodowej (droga nr 6), łączącej Gdańsk ze Szczecinem, od wschodu graniczące z Gdynią, od zachodu z Redą. Dzisiejsze miasto skupia w swych granicach pięć dawnych osad wiejskich: Rumię, Zagórze, Białą Rzekę, Szmeltę, Janowo i kilka zapomnianych już dziś przysiółków. Istotne zmiany w życiu gospodarczym Rumi i Zagórza poczyniło włączenie obu wsi w obręb pruskiej sieci kolejowej. Dokonało się to za sprawą oddanej do użytku w latach 1869-1870 tzw. Kolei Pomorskiej z Koszalina do Gdańska, która wkrótce zapewniła kolejowe połączenie Gdańska ze Szczecinem. W dniu 16.10.1866 roku odbyło się zebranie właścicieli gruntów w Rumi, Ludwikowie, Białej Rzece i Krępcu, przez które to miała przebiegać linia kolejowa, poświęcone sprawie odszkodowań za wywłaszczone grunty. 24 kwietnia 1867 roku Towarzystwu Kolei Berlińsko – Szczecińskiej przyznano koncesję na budowę odcinka ze Słupska do Gdańska, a wiosną 1869 roku przystąpiono do pierwszych wywłaszczeń i wykupu gruntów. W czerwcu 1869 roku na terenie Rumi i Janowa przystąpiono do prac budowlanych, rozpoczynając je od Białej Rzeki i Zagórza, zgodnie z przebiegiem linii z zachodu na wschód. Rozbudowa infrastruktury kolejowej dotyczyła zarówno samego toru, jak i mostów oraz strażnic kolejowych (Bahnwärterhaus), zlokalizowanych wzdłuż toru. Tym ostatnim warto się bliżej przyjrzeć. W opracowaniu Krzysztofa Labuddy czytamy: „Powstawały one na skrzyżowaniach z drogami kołowymi lub też dodatkowo pomiędzy strażnicami przejazdowymi – wówczas pełniły rolę posterunków odstępowych lub też siedziby pracowników torowych, odpowiedzialnych za dany odcinek linii. Ujednolicony budynek strażnicy składał się z części służbowej, większej części mieszkalnej i części gospodarczej, w formie przybudówki mieszczącej chlew oraz ustęp”( K. Labudda, „Dzieje kolei w Rumi”, „Świat Kolei” 2004, nr 10, s.22-23.). Na obszarze obecnej Rumi wybudowano pięć tego rodzaju obiektów, do dziś zachowały się trzy budowle. Pierwszą jest strażnica nr 231 na terenie dawnego Ludwikowa, przy skrzyżowaniu z obecną ulicą Mazurską, kolejną o numerze 232 wybudowano w Białej Rzece (skrzyżowanie z ulicą Zbychowską), strażnica nr 233 mieści się w Zagórzu (ul. Towarowa 17, nr 234 w Janowie przy ulicy Sobieskiego, nr 235 w Krępcu (granica miasta Rumi i Gdyni – obecnie nie istnieją strażnice usytuowane niegdyś w Białej Rzece i Rumi-Janowie. Budynki te stanowią ciekawy przykład XIX-wiecznego budownictwa kolejowego, wznoszone z cegły ,otynkowane w późniejszych latach, nierzadko posiadały zdobnicze detale architektoniczne, których ślady można było dostrzec na zrujnowanym obiekcie w Janowie, tuż przy przystanku kolejowym. (Dnia 14.05.2005 roku obiekt rozebrany!). Drewniane zdobienie krawędzi dachowej odpowiadało gustom ówczesnej architektury, zarówno kolejowych budynków stacyjnych, jak i powszechnej manierze zdobienia domostw wiejskich, małomiasteczkowych. Niestety janowski zabytek nie podlegał ochronie konserwatorskiej i niszczał w zastraszającym tempie. Pozostałe trzy budynki dawnych strażnic służą obecnie jako domy mieszkalne. Oficjalne otwarcie kolei nastąpiło 1.09.1870 roku, jednakże na terenie dzisiejszej Rumi, w żadnej z dawnych wsi nie otworzono stacji kolejowej. Dopiero 10.12.1880 roku otwarto przystanek osobowy Rahmel (Rumia), na którym zatrzymywały się pociągi osobowe i pospieszne. Po roku 1891r. (dekretem Dyrekcji Królewskiej Kolei Wschodniej w Bydgoszczy) przystąpiono do prac projektowych nad zagospodarowaniem zagórskich terenów kolejowych. Na początku 1907 roku zmieniono plany i ruszyła budowa nowej stacji kolejowej, rozbudowa torów i placów ładunkowych, placu składowego drewna i rampy załadunkowej. W sąsiedztwie stacji wybudowano piętrowy budynek mieszkalny z czerwonej cegły przeznaczony dla pracowników kolei i zabudowania gospodarcze. Obiekt istnieje do dziś (ul. Towarowa13.) W bliskiej odległości znajdowała się również karczma. Oddana do użytku otrzymała nazwę Rahmel-Sagorsch (Rumia-Zagórze). Przedsiębiorstwo Ostdeutsche Kalkmergelwerke G.m.b.H z Gdańska z położonym w pobliżu stacji zakładem produkcyjnym, doprowadziło do poprowadzenia na teren fabryczny kolejki wąskotorowej. Zachował się budynek dawnego przedsiębiorstwa, dziś dom mieszkalny przy ulicy Morskiej. Ciekawy architektonicznie budynek stacji Rahmel-Sagorsch, którego budowa wiosną 1916 roku została zakończona, nie dotrwał do naszych czasów, wysadzili go Niemcy w dniu 12.03.1945 roku . Wiadukt drogowy w Janowie również uległ zniszczeniu. Obiekt ten zbudowano w 1908 roku, miał on konstrukcję ze zbrojnego betonu, wiadukt łukowy z jezdnią u góry. Projekt sięgający jeszcze 1869 roku (kładka dla pieszych) zrealizowała firma Grabower Cementstein-Fabrik „COMET” G.m.b.H. ze Szczecina za kwotę 7925 marek. W 1981 roku oddano do użytku kładkę dla pieszych nad przystankiem w Rumi-Janowie, którą wybudowano na miejscu dawnego wiaduktu drogowego, zachowały się dwa nasypy ziemne, na których usytuowany był dawny obiekt. W końcu 1934 roku Towarzystwo Budowy i Eksploatacji Mieszkań dla Pracowników Kolejowych wybudowało osiedle, składające się z 34 bliźniaczych domków wolnostojących, mieszczących po dwa mieszkania i posiadających użytkowe poddasze. Domy posiadały własne działki i wybudowane obok nich zabudowania gospodarcze. Osiedle zwane Osadą Kolejową zachowało się do dziś, niektóre domy znacznie przebudowano, ale całość stanowi ciekawy zabytek architektoniczno-przestrzenny, który wyraźnie kontrastuje z rozciągającym się ku północy osiedlem – nader chaotycznie zaplanowanym blokowiskiem Obecny dworzec rumski to relikt socrealistycznej architektury,oddany do użytku w 1960 roku.Obiekt wymaga pilnego remontu i modernizacji.Z ważniejszych budowli powojennych,związanych z koleją,należy wymienić wiadukt drogowy,który zastąpił dawny przejazd kolejowy przy ulicy Towarowej,likwidując tym samym szereg niebezpieczeństw i dokuczliwości.Innym ważnym powodem była konieczność przecięcia szlaku kolejowego przez drogę krajową nr 6(Gdańsk-Szczecin)w sposób adekwatny do natężenia ruchu,oraz intensywna eksploatacja kopalni kruszywa,która znajdowała się w sąsiedztwie stacji.Prace nad wiaduktem rozpoczęto w 1969 roku,dnia 16.12.1970 roku oddano go do użytku.Warto też wspomnieć,że w 1976 roku nastąpiła na obszarze Rumi tzw.unifikacja napięcia(termin Andrzeja Sadłowskiego),czyli przejście z systemu zasilania prądem o napięciu 800 V na 3000 V,co pozwoliło na kursowanie pociągów elektrycznych typu EN – 57. Z zabytków kolejnictwa na obszarze obecnej Rumi należy wymienić jeszcze dwie nastawnie, których budowę planowano już w 1947 roku w związku z otwarciem połączenia kolejowego Rumia Zagórze – Gdynia Port Oksywie. Zwiększenie się ruchu kolejowego i kolejne rozbudowy torowiska doprowadziły do konieczności zbudowania dwóch nastawni mechanicznych, z których kierowano by ruchem pociągów w obrębie stacji. Według niemieckich projektów z 1947 roku wybudowano dwa piętrowe budynki od strony Gdyni Chyloni nastawnię dysponującą – RG , od strony Redy nastawnię wykonawczą Rz. Budynki oddano do użytku w grudniu 1952 roku. Warto jednak dodać, iż w obrębie nastawni Rz już od 1916 roku istniała nastawnia (Rw, Rz), która dotrwała do czasów powojennych. Budynki nastawni istnieją (obecnie nastawnia Rz to Rm1, a RG-Rm), a ich stan techniczny jest w pełni zadowalający. Ciekawostką jest,że na początku XX wieku planowano doprowadzenie bocznicy kolejowej do powstającego w Rumi lotniska,tor miał biegnąć wzdłuż ulicy Żwirki i Wigury.Wykonano wstępne roboty ziemne,które dziś są częściowo czytelne w postaci szerszego nasypu (podtorze) w początkowym odcinku tej ulicy (podaję za Sadłowskim).Źródła:”Zarys dziejów Rumi’’ Praca zbiorowa pod red. J. Banacha, Toruń 1994,s.150;A. Sadłowski,”Historia Kolei”,(w)”Kroniki Rumskie”,rok 1997/1998,pod red.P.Skórzyńskiego,Rumia 2000;”Dzieje Rumi”- strona internetowa A.Sadłowskiego.DANIEL NACZK. (info: Daniel Naczk, 10-03-2010)

Opis ogólny

Opis ogólny: Stacja pełni rolę przystanku.

Budynek dróżnika, w którym w latach 80 znajdowały się kasy biletowe został zburzony 17 - 18 maja 2005 (info: Robert Chrzanowski, 2005-05-21)

Kasa nie jest czynna całą dobę. (info: Bartek Jaszczur, 2005-08-25)

DANIEL NACZK.”Kolej w Rumi”.Rumia to ponad czterdziestotysięczne miasto położone na terenie Pradoliny Kaszubskiej w województwie pomorskim. Usytuowane przy trasie międzynarodowej (droga nr 6), łączącej Gdańsk ze Szczecinem, od wschodu graniczące z Gdynią, od zachodu z Redą.

Dzisiejsze miasto skupia w swych granicach pięć dawnych osad wiejskich: Rumię, Zagórze, Białą Rzekę, Szmeltę, Janowo i kilka zapomnianych już dziś przysiółków. Istotne zmiany w życiu gospodarczym Rumi i Zagórza poczyniło włączenie obu wsi w obręb pruskiej sieci kolejowej. Dokonało się to za sprawą oddanej do użytku w latach 1869-1870 tzw. Kolei Pomorskiej z Koszalina do Gdańska, która wkrótce zapewniła kolejowe połączenie Gdańska ze Szczecinem. W dniu 16.10.1866 roku odbyło się zebranie właścicieli gruntów w Rumi, Ludwikowie, Białej Rzece i Krępcu, przez które to miała przebiegać linia kolejowa, poświęcone sprawie odszkodowań za wywłaszczone grunty. 24 kwietnia 1867 roku Towarzystwu Kolei Berlińsko – Szczecińskiej przyznano koncesję na budowę odcinka ze Słupska do Gdańska, a wiosną 1869 roku przystąpiono do pierwszych wywłaszczeń i wykupu gruntów. W czerwcu 1869 roku na terenie Rumi i Janowa przystąpiono do prac budowlanych, rozpoczynając je od Białej Rzeki i Zagórza, zgodnie z przebiegiem linii z zachodu na wschód. Rozbudowa infrastruktury kolejowej dotyczyła zarówno samego toru, jak i mostów oraz strażnic kolejowych (Bahnwärterhaus), zlokalizowanych wzdłuż toru. Tym ostatnim warto się bliżej przyjrzeć.

W opracowaniu Krzysztofa Labuddy czytamy: „Powstawały one na skrzyżowaniach z drogami kołowymi lub też dodatkowo pomiędzy strażnicami przejazdowymi – wówczas pełniły rolę posterunków odstępowych lub też siedziby pracowników torowych, odpowiedzialnych za dany odcinek linii. Ujednolicony budynek strażnicy składał się z części służbowej, większej części mieszkalnej i części gospodarczej, w formie przybudówki mieszczącej chlew oraz ustęp”( K. Labudda, „Dzieje kolei w Rumi”, „Świat Kolei” 2004, nr 10, s.22-23.).

Na obszarze obecnej Rumi wybudowano pięć tego rodzaju obiektów, do dziś zachowały się trzy budowle. Pierwszą jest strażnica nr 231 na terenie dawnego Ludwikowa, przy skrzyżowaniu z obecną ulicą Mazurską, kolejną o numerze 232 wybudowano w Białej Rzece (skrzyżowanie z ulicą Zbychowską), strażnica nr 233 mieści się w Zagórzu (ul. Towarowa 17, nr 234 w Janowie przy ulicy Sobieskiego, nr 235 w Krępcu (granica miasta Rumi i Gdyni – obecnie nie istnieją strażnice usytuowane niegdyś w Białej Rzece i Rumi-Janowie. Budynki te stanowią ciekawy przykład XIX-wiecznego budownictwa kolejowego, wznoszone z cegły ,otynkowane w późniejszych latach, nierzadko posiadały zdobnicze detale architektoniczne, których ślady można było dostrzec na zrujnowanym obiekcie w Janowie, tuż przy przystanku kolejowym. (Dnia 14.05.2005 roku obiekt rozebrany!).

Drewniane zdobienie krawędzi dachowej odpowiadało gustom ówczesnej architektury, zarówno kolejowych budynków stacyjnych, jak i powszechnej manierze zdobienia domostw wiejskich, małomiasteczkowych. Niestety janowski zabytek nie podlegał ochronie konserwatorskiej i niszczał w zastraszającym tempie. Pozostałe trzy budynki dawnych strażnic służą obecnie jako domy mieszkalne.

Oficjalne otwarcie kolei nastąpiło 1.09.1870 roku, jednakże na terenie dzisiejszej Rumi, w żadnej z dawnych wsi nie otworzono stacji kolejowej. Dopiero 10.12.1880 roku otwarto przystanek osobowy Rahmel (Rumia), na którym zatrzymywały się pociągi osobowe i pospieszne. Po roku 1891r. (dekretem Dyrekcji Królewskiej Kolei Wschodniej w Bydgoszczy) przystąpiono do prac projektowych nad zagospodarowaniem zagórskich terenów kolejowych. Na początku 1907 roku zmieniono plany i ruszyła budowa nowej stacji kolejowej, rozbudowa torów i placów ładunkowych, placu składowego drewna i rampy załadunkowej. W sąsiedztwie stacji wybudowano piętrowy budynek mieszkalny z czerwonej cegły przeznaczony dla pracowników kolei i zabudowania gospodarcze. Obiekt istnieje do dziś (ul. Towarowa13.) W bliskiej odległości znajdowała się również karczma. Oddana do użytku otrzymała nazwę Rahmel-Sagorsch (Rumia-Zagórze).

Przedsiębiorstwo Ostdeutsche Kalkmergelwerke G.m.b.H z Gdańska z położonym w pobliżu stacji zakładem produkcyjnym, doprowadziło do poprowadzenia na teren fabryczny kolejki wąskotorowej. Zachował się budynek dawnego przedsiębiorstwa, dziś dom mieszkalny przy ulicy Morskiej.

Ciekawy architektonicznie budynek stacji Rahmel-Sagorsch, którego budowa wiosną 1916 roku została zakończona, nie dotrwał do naszych czasów, wysadzili go Niemcy w dniu 12.03.1945 roku . Wiadukt drogowy w Janowie również uległ zniszczeniu. Obiekt ten zbudowano w 1908 roku, miał on konstrukcję ze zbrojnego betonu, wiadukt łukowy z jezdnią u góry. Projekt sięgający jeszcze 1869 roku (kładka dla pieszych) zrealizowała firma Grabower Cementstein-Fabrik „COMET” G.m.b.H. ze Szczecina za kwotę 7925 marek. W 1981 roku oddano do użytku kładkę dla pieszych nad przystankiem w Rumi-Janowie, którą wybudowano na miejscu dawnego wiaduktu drogowego, zachowały się dwa nasypy ziemne, na których usytuowany był dawny obiekt.

W końcu 1934 roku Towarzystwo Budowy i Eksploatacji Mieszkań dla Pracowników Kolejowych wybudowało osiedle, składające się z 34 bliźniaczych domków wolnostojących, mieszczących po dwa mieszkania i posiadających użytkowe poddasze. Domy posiadały własne działki i wybudowane obok nich zabudowania gospodarcze. Osiedle zwane Osadą Kolejową zachowało się do dziś, niektóre domy znacznie przebudowano, ale całość stanowi ciekawy zabytek architektoniczno-przestrzenny, który wyraźnie kontrastuje z rozciągającym się ku północy osiedlem – nader chaotycznie zaplanowanym blokowiskiem Obecny dworzec rumski to relikt socrealistycznej architektury,oddany do użytku w 1960 roku.Obiekt wymaga pilnego remontu i modernizacji.Z ważniejszych budowli powojennych,związanych z koleją,należy wymienić wiadukt drogowy,który zastąpił dawny przejazd kolejowy przy ulicy Towarowej,likwidując tym samym szereg niebezpieczeństw i dokuczliwości.Innym ważnym powodem była konieczność przecięcia szlaku kolejowego przez drogę krajową nr 6(Gdańsk-Szczecin)w sposób adekwatny do natężenia ruchu,oraz intensywna eksploatacja kopalni kruszywa,która znajdowała się w sąsiedztwie stacji.Prace nad wiaduktem rozpoczęto w 1969 roku,dnia 16.12.1970 roku oddano go do użytku.Warto też wspomnieć,że w 1976 roku nastąpiła na obszarze Rumi tzw.unifikacja napięcia(termin Andrzeja Sadłowskiego),czyli przejście z systemu zasilania prądem o napięciu 800 V na 3000 V,co pozwoliło na kursowanie pociągów elektrycznych typu EN – 57.

Z zabytków kolejnictwa na obszarze obecnej Rumi należy wymienić jeszcze dwie nastawnie, których budowę planowano już w 1947 roku w związku z otwarciem połączenia kolejowego Rumia Zagórze – Gdynia Port Oksywie. Zwiększenie się ruchu kolejowego i kolejne rozbudowy torowiska doprowadziły do konieczności zbudowania dwóch nastawni mechanicznych, z których kierowano by ruchem pociągów w obrębie stacji. Według niemieckich projektów z 1947 roku wybudowano dwa piętrowe budynki od strony Gdyni Chyloni nastawnię dysponującą – RG , od strony Redy nastawnię wykonawczą Rz. Budynki oddano do użytku w grudniu 1952 roku. Warto jednak dodać, iż w obrębie nastawni Rz już od 1916 roku istniała nastawnia (Rw, Rz), która dotrwała do czasów powojennych. Budynki nastawni istnieją (obecnie nastawnia Rz to Rm1, a RG-Rm), a ich stan techniczny jest w pełni zadowalający. Ciekawostką jest,że na początku XX wieku planowano doprowadzenie bocznicy kolejowej do powstającego w Rumi lotniska,tor miał biegnąć wzdłuż ulicy Żwirki i Wigury.Wykonano wstępne roboty ziemne,które dziś są częściowo czytelne w postaci szerszego nasypu (podtorze) w początkowym odcinku tej ulicy (podaję za Sadłowskim).Źródła:”Zarys dziejów Rumi’’ Praca zbiorowa pod red. J. Banacha, Toruń 1994,s.150;A. Sadłowski,”Historia Kolei”,(w)”Kroniki Rumskie”,rok 1997/1998,pod red.P.Skórzyńskiego,Rumia 2000;”Dzieje Rumi”- strona internetowa A.Sadłowskiego.DANIEL NACZK.

(info: Daniel Naczk, 10-03-2010)

Dane tabelaryczne
Województwo:		pomorskie
dodatkowe tory:		nie ma i nie było
budynki:		był, ale już nie istnieje
lokomotywownia:		nie ma i nie było
zadaszenie peronów:		mała wiata przystankowa
semafory:		świetlne
przejście nadziemne/podziemne, windy:		Przejście podziemne: nie ma i nie było Przejście nadziemne: czynne
kasa:		czynna
wieża wodna:		nie ma i nie było
perony:		Perony: 1 Krawędzie peronowe: 2
kody:		IBNR:5539

Bibliografia i odnośniki zewnętrzne

Linie przechodzące przez stację
[Pokaż/ukryj poza zasięgiem]
	30,262	Gdańsk Główny – Rumia (250)

Stan linii « Pokaż/ukryj
	ruch pasażerski i towarowy
	ruch towarowy i pasażerski sezonowy
	ruch towarowy i pasażerski weekendowy
	ruch towarowy i turystyczny
	ruch pasażerski
	ruch towarowy
	ruch pasażerski sezonowy
	ruch pasażerski weekendowy
	ruch turystyczny
	ruch drezynowy
	nieczynna
	nieprzejezdna
	rozebrana, zmienione przeznaczenie
	rozebrana
	w budowie/nie ukończona
	projektowana/nie zrealizowana
	linia wielotorowa
\|	linia zelektryfikowana
Nazwa	punkt czynny
Nazwa	punkt nieczynny
Nazwa	punkt zlikwidowany
	węzeł lub odejście torów
	galeria

Stacje w pobliżu
Rumia (woj. pomorskie)	2,36 km
Gdynia Cisowa Elektrowozownia (woj. pomorskie)	2,77 km
Gdynia Cisowa (woj. pomorskie)	4,63 km
Gdynia Rzeźnia (woj. pomorskie)	6,38 km
Gdynia Chylonia (woj. pomorskie)	6,52 km
Reda (woj. pomorskie)	6,94 km

Jeżeli masz jakieś materiały, które powinny Twoim zdaniem znaleźć się na tej stronie - wyślij je do nas.
Uzupełnij dane | Napisz email do redakcji | Jak dodać nowe zdjęcia?

Ogólnopolska Baza Kolejowa

Rumia Janowo

Komentarze: ⇵

Trwa zapis, proszę czekać...